I. 12 con giáp là gì?
12 con giáp hay thập nhị Chi là một sơ đồ phân loại tập hợp gồm 12 con vật được đánh số thứ tự, mỗi năm trong một chu kỳ 12 năm lặp lại. Chu kỳ 12 năm xấp xỉ 11,85 năm của chu kỳ quỹ đạo Sao Mộc. Hiện nay, 12 con giáp được sử dụng các nước Đông Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và Việt Nam, để tính thời gian (ngày, tháng, năm).
Tử vi con giáp bao gồm: Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi. Tương ứng với Chuột, Trâu, Hổ, Thỏ, Rồng, Rắn, Ngựa, Dê, Khỉ, Gà, Chó, Lợn.
II. Tại sao lại có 12 con giáp?
Theo tài liệu từ nhiều nguồn khác nhau, ngày xưa khi chưa có lịch, để biết được thời gian, thiên văn, khí hậu con người thường dựa vào quan sát tự nhiên, bằng những kinh nghiệm được truyền từ đời này sang đời khác. Tuy nhiên, kết quả chỉ tương đối, đôi khi diễn ra không đúng như những gì nhìn thấy.
Theo truyền thuyết về 12 con giáp bắt nguồn từ Trung Quốc. Vào ngày sinh nhật Ngọc Hoàng, các loài vật đã cùng nhau thi tài xem ai là người thắng cuộc. Từ đó quyết định vị trí đứng đầu và thứ tự lần lượt của 12 con giáp.
Đây cũng là lý do vì sao có 12 con giáp tương ứng với 12 giờ trong 1 ngày, 12 tháng trong 1 năm và 12 năm trong 1 giáp. Mỗi con sẽ thay nhau đại diện cho 1 năm. Người sinh trúng năm con nào thì có tuổi và đặc điểm (ý nghĩa) của con vật đó.
Khi về tới nước Việt Nam, các con vật đại diện 12 con giáp đã có những sự thay đổi nhất định. Nhưng về cơ bản, thứ tự của các con vật vẫn được giữ nguyên:
Cách tính giờ Can Chi liên quan 12 con giáp
- Tý từ 23 – 1 giờ sáng, đây là lúc chuột hoạt động chúng thường hay đi kiếm ăn.
- Sửu từ 1 – 3 giờ sáng, là lúc trâu chuẩn bị ra đồng cày ruộng.
- Dần từ 3 – 5 giờ sáng, lúc hổ trở nên hung mãnh nhất.
- Mão từ 5 – 7 giờ sáng (ở Trung Quốc là Thỏ) lúc mèo đi ngủ.
- Thìn từ 7 – 9 giờ sáng, là lúc quần long hành vũ (rồng bay tạo mưa – thật ra đây là con vật tưởng tượng).
- Tỵ từ 9 – 11 giờ trưa, lúc rắn hiền và không hại người.
- Ngọ từ 11 – 13 giờ chiều, lúc ngựa có dương tính cao.
- Mùi từ 13 -15 giờ chiều, là lúc dê ăn cỏ, nhưng không ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây cỏ.
- Thân từ 15 – 17 giờ chiều, lúc gà bắt đầu lên chuồng.
- Tuất từ 19 – 21 giờ tối, là lúc chó tỉnh táo để canh nhà.
- Hợi 21 – 23 giờ khuya, là lúc lợn ngủ say
III. Thứ tự của 12 con giáp chính xác
Theo truyền thống, cung hoàng đạo, thứ tự 12 con giáp bắt đầu bằng con giáp Tý (con chuột), rồi tới Sửu (con trâu), Dần (con hổ), Mẹo/Mão con Mèo (con Mèo), Thìn (con rồng), Tỵ (con rắn), Ngọ (con Ngựa), Mùi (con Dê), Thân (con Khỉỉ), Dậu (con Gà), Tuất (con Chó) và Hợi (con Lợn). Cụ thể thứ tự bao gồm:
- Tuổi Tý – con chuột: 鼠 Shǔ: (Dương, Tam Phân thứ 1, Nguyên tố Thủy)
- Tuổi Sửu – con trâu: 牛 niú: (Âm, Tam Phân thứ 2, Nguyên tố Thổ)
- Tuổi Dần – con hổ: 虎 Hǔ: (Dương, Tam Phân thứ 3, Nguyên tố Mộc)
- Tuổi Mão – con Mèo: 兔 Tù: (Mão, tức con mèo) – 卯, mǎo (卯) (Âm, Tam Phân thứ 4, Nguyên tố Mộc)
- Tuổi Thìn – con rồng: 龙 Lóng: (Dương, Tam Phân thứ 1, Nguyên tố Thổ)
- Tuổi Tỵ- con rắn: 蛇 Shé: (Âm, Tam Phân thứ 2, Nguyên tố Hỏa)
- Tuổi Ngọ – con Ngựa: 马 Mǎ: (Dương, Tam Phân thứ 3, Nguyên tố Hỏa)
- Tuổi Mùi – con Dê: 羊 Yáng: (Âm, Tam Phân thứ 4, Nguyên tố Thổ)
- Tuổi Thân – con Khỉ: 猴 Hóu: (Dương, Tam Phân thứ 1, Nguyên tố Kim)
- Tuổi Dậu – con Gà: 鸡 Jī: (Âm, Tam Phân thứ 2, Nguyên tố Kim)
- Tuổi Tuất – con Chó: 狗 Gǒu: (Dương, Tam Phân thứ 3, Nguyên tố Thổ)
- Tuổi Hợi – con Lợn: 猪 Zhū: (Âm, Tam Phân thứ 4, Nguyên tố Thủy)
IV. Ý nghĩa của 12 con giáp khi sắp xếp theo từng cặp
Ngoài việc phân chia theo thứ tự đã nói trên, 12 con giáp còn được chia thành cặp (6 cặp) mang nhiều ý nghĩa khác nhau, với mục đích truyền dạy những điều tốt đẹp cho người đời sau.
Tý – Sửu: Chuột đại diện cho sự nhanh nhẹn và thông minh. Trâu đại diện cho sự cần cù, chịu thương chịu khó. Hai tính cách này kết hợp lại với nhau tạo thành một người vừa có trí tuệ, vừa biết cách lao động. Ý muốn nói cần có sự tương quan và bổ trợ giữa hai phẩm chất này.
Dần – Mão: Hổ đại diện cho sự mạnh mẽ và Mèo tượng trưng cho sự cẩn thận. Hai phẩm chất kết hợp lại với nhau ý muốn nói, con người không nên cậy mình mạnh, mà làm việc không cẩn thận sẽ không tốt. Ngược lại quá cầu toàn nhút nhát thì khó mà thành công.
Thìn – Tỵ: Rồng đại diện cho sự cứng rắn và Rắn tượng trưng cho sự mềm mại. Ý muốn nói trong cương cần có nhu, để làm được chuyện lớn cần cứng đúng lúc và mềm dẻo đúng chỗ.
Ngọ – Mùi: Ngựa đại diện cho quyết tâm và không chùn bước. Dê tượng trưng cho sự hiền lành, hòa thuận. Hai phẩm chất này kết hợp với nhau muốn nói lên một điều đó là, không nên nghĩ đến lợi ích của mình quá mà bỏ qua những người xung quanh. Đồng thời, không vì quan tâm người khác mà bỏ qua mục tiêu, phương hướng của mình
Thân – Dậu: Khỉ đại diện cho sự nhạy bén, nhanh nhẹn. Gà đại diện cho việc tuân thủ đúng nguyên tắc thời gian. Muốn nhắc nhở mọi người rằng, trong cuộc sống không nên quá cứng nhắc đôi khi cần có sự ứng biến linh hoạt trong cách xử lý. Bên canh đó, không vì quá năng động hoặc cảm xúc nhất thời mà bỏ qua những nguyên tắc của bản thân.
Tuất – Hợi: Như bạn đã biết Chó là biểu tượng của sự trung thành. Lợn đại diện cho sự hiền hòa. Sự kết hợp này ý muốn nói mọi người có thể tạo được thiện cảm với tất cả mọi người, nhưng bên trong cần phải có cho mình những nguyên tắc riêng.
Trên đây là tổng hợp về 12 con giáp cùng với mọi thông tin liên quan. Mong rằng sẽ hữu ích với bạn đọc!